Większość instytucji kultury położona jest w centrach miejscowości i można je zauważyć z daleka. Czasami są na uboczu lub wewnątrz innych budynków. Lokalizacja i dostępność są bardzo ważne w działaniach instytucji. Często o tym zapominamy.
Miejsce
Zawsze gdy jestem w jakiejś miejscowości staram się odwiedzić miejscowy dom kultury. Jeżeli nie mam na to czasu to zawsze go wypatruję jadąc przez to miejsce. Niektóre instytucje są kolorowe, mają na swoich ścianach murale, w ich oknach znajdują się wystawy, przed nimi stoją rzeźby lub instalacje. Sama architektura budynków często wyróżnia je z otoczenia. Czasami o lokalizacji instytucji kultury informuje jedna z wielu tabliczek na ścianie magistratu. Wiele instytucji kultury posiada duże parkingi co ułatwia wizyty osobom niepełnosprawnym, rodzinom z małymi dziećmi i ogólnie zmotoryzowanym. Często jeżdżąc na wydarzenia z rodziną, ceniłem sobie gdy mogłem zaparkować blisko instytucji, zwłaszcza gdy była brzydka pogoda. Miejsca parkingowe dla rodzin są coraz powszechniejsze w przestrzeniach publicznych, ale przy instytucjach kultury niestety pojawiają się sporadycznie. Wielu odbiorców kultury rezygnuje z uczestnictwa w wydarzeniach lub warsztatach tylko dlatego iż wie, że będzie mieć kłopot z dotarciem do takiej instytucji.
Wygląd
Jak nas widzą tak nas piszą, przynajmniej zanim nas lepiej poznają. To jak wygląda instytucja kultury i jej otoczenie dużo mówi o jej pracy i podejściu do odbiorcy. Są różne budżety i możliwości. Jednakże nawet stary budynek może być zachęcający dla odbiorców, tak jak nowy może być odstraszający. Jakiś czas temu byłem w dwóch nowych ośrodkach kultury, w których jeszcze czuć było farbę. Pierwszy z nich, żeby nie czerwona tabliczka z nazwą spokojnie mógłby być mylony z biurowcem. Szkło, cegły, parking wyłożony kostką. Drugi choć wyglądał bardzo podobnie pod względem architektonicznym, to całe szyby od ulicy miał wyklejone zdjęciami, z których dowiedziałem się co się dzieje w tym miejscu. Już z daleka było widać, że w tym miejscu tworzy się coś kreatywnego. W starych budynkach często nieestetyczny wygląd maskowany jest ozdobami i adaptacją otoczenia. Milej i przyjemniej jest wejść do starego budynku, gdy otoczenie jest czyste, estetyczne i ozdobione, niż do nowoczesnego od którego czuć chłód. Zanim odbiorca pozwoli nam się zaprezentować z ofertą i poznać, musi chcieć do nas przyjść. Warto żeby wygląd instytucji nie przełożył się negatywnie na jego decyzję, o przekroczeniu progu.
Wejście
Samo wejście do instytucji kultury jest bardzo ważnym elementem, który może zachęcać lub zniechęcać do odwiedzenia tego miejsca. Jego wygląd, dostępność, lokalizacja wpływają na dostęp do kultury. Być może rzeczy, na które nie zwracamy uwagi na co dzień mogą być bardzo ważne dla naszych odbiorców. Choćby to, ile potrzebujemy wysiłku by móc otworzyć drzwi. W niektórych instytucjach drzwi są masywne i bardzo ciężko je otwierać. Osoba, która wchodzi już na samym początku musi zadać sobie trud by nas odwiedzić. Małe dzieci mogą nie sięgać do wysokich klamek lub porostu nie dać rady takich drzwi otworzyć. Ważna jest też lokalizacja głównego wejścia. Czy znajduje się w miejscu centralnym budynku, czy gdzieś z boku. Czy odległość z przystanku lub parkingu jest przystępna, tak by osoby starsze z ograniczoną sprawnością miały lżej. Czy ogólnie znajduje się w miejscu, do którego idzie się intuicyjnie. Gdy zaczynałem pełnić funkcję dyrektora w Miejsko-Gminnym Centrum Kultury w Choroszczy, jedną z pierwszych rzeczy jaką postawiliśmy zrobić, to ponowne uruchomienia środkowego wejścia do budynku. Wcześniej wchodziło się wejściem bocznym, zaś w korytarzu od środkowych drzwi znajdował się magazynek sprzętu. Było one zamknięte i zastawione regałami. Dlaczego to było ważne, żeby to właśnie te środkowe drzwi były głównym wejściem? Z kilku powodów. Poza tym, że było to wyjście ewakuacyjne, to po pierwsze znajdowały się one w centralnym miejscu budynku, ludzie intuicyjnie kierowali się do nich chcąc do nas wejść. Po drugie prowadziły one do małego korytarza, gdzie powiesiliśmy tablice ogłoszeniowe oraz antyramy z informacjami o ośrodku. Po trzecie wchodziło się przez nie bezpośrednio do Galerii gdzie były wystawy oraz kanapy do wypoczynku. Po czwarte, posiadało świetliki, więc w dzień wpadało tam trochę naturalnego światła. Po piąte, chyba najważniejsze znajdowały się naprzeciwko naszego biura i kasy. Dzięki temu odbiorca, który do nas wchodził miał najkrótszą drogę do kontaktu z kadrą. Nie musiał błądzić po korytarzach, my mogliśmy szybko wyjść mu naprzeciw i się nim zaopiekować. Tak starliśmy się budować otwartość i komunikację z naszymi odbiorcami.
Kontakt
Ważne jest pierwsze wrażenie! To dzięki niemu kształtujemy opinię na jakiś temat. Ważne by opinia o naszym ośrodku była dobra od samego początku. Bardzo ważny jest kontakt z odbiorcą. Jeżeli ktoś wchodzi pierwszy raz do danej instytucji kultury, warto żeby czuł się zaopiekowany. Nie oznacza to, że trzeba nachalnie proponować swoją pomoc, ale zwykłe dzień dobry, czy możemy jakoś pomóc jest mile widziane i słyszane. Zdarzało mi się, że wchodziłem do instytucji i witał mnie pusty korytarz. Zdarzało się też, że przechodzący pracownicy nie zwracali na mnie uwagi. W sumie nie wiedziałem dokąd iść, choć wiedziałem po co przyszedłem. Odbiorca, zwłaszcza gdy jest u nas pierwszy raz w takiej sytuacji na pewno czuje dyskomfort. Nie otrzymując pomocy, informacji może po prostu wyjść i już nie wrócić. Ponadto w tej sytuacji nie zdziwiłbym się, jakby zadziała powszechnie znana w marketing zasada, że zadowolony odbiorca powie o tym trzem znajomym, niezadowolony dziesięciu. Upowszechnianie kultury, to również budowanie relacji z odbiorcą. Warto by były one jak najlepsze.
Dla większości osób pracujących w sektorze kultury, to co napisałem to nic odkrywczego. To prawda, ale warto czasami odświeżyć wiedzę, przypomnieć to co spowszechniało lub uświadomić sobie na nowo oczywistości. Budując otwarte instytucje kultury, musimy dbać by droga odbiorców do nas była jak najlepsza bez zbędnych utrudnień. Poza otwartością na pomysły i idee mieszkańców warto być też przyjaznym estetycznie i architektonicznie.